Subscribe

RSS Feed (xml)

Powered By

Skin Design:
Free Blogger Skins

Powered by Blogger

Friday, April 30, 2010

Хэдэн шүлэг минь

Хэдэн шүлэг минь
Хэлхээтэй үгс минь
Шавхаж мушгимаар
Шал нойтон
Шараа болмоор
Шалдан нүцгэн
Шанагаар цохиулах
Шалтаг болмоор
"Шар хаданд" очих
Томилолт болмоор
Хуурай, нойтон
Худлаа, үнэн
Ус шиг
Сувс шиг
Хэдэн шүлэг минь
Хэлхээтэй үгс минь
Уур бармаар
Уцаарлаж тээршээмээр
Усы нь шавхмаар
Ураад хаямаар
Өрөөлөөс нуумаар
Өөрөөсөө ичмээр
Хэдэн шүлэг минь
Хэлхээтэй үгс минь
Хэзээ хаана
Хэрхэн яаж
Хэл нь чангарч
Хөлд орно доо
Хөөрхий дөө...
Ширэн нүүртэй эзнийхээ
Ширээний нүдийг эзэгнээд
Шийдсэн царайлаад хэвтэж л байхаас
Шидэл... гэж...
Хэдэн шүлэг минь
Хэлхээтэй үгс минь...

Thursday, April 29, 2010

Хайрын дуун

Хатан Сэлбийн жавар нь болбол хө
Хайруу өвлөөр чангарч байна хө
Хайртай хонгорын минь ааш нь болбол хө
Халуун зүрхийг чангаана л даа хө

Жирмэн Сэлбийн жаврыг нь  болбол хө
Жишүүлдэсхийгээд сөрнө л дөө хө
Жинхэнэ амраг чамайгаа л болбол хө
Жиндүүлчих вий гэж зовно л доо хө

Урсгал Сэлбийн жавар нь болбол хө
Уруул хацрыг хайраад л байна даа хө
Урьхан хонгорын хайр нь болбол хө
Уужаа нэвт  дулаацуулна даа хө

Wednesday, April 28, 2010

Эмээ

Миний эмээ Саяана гэж удган эмгэн байсан юм.
Хэдэн нас хүрснийг нь, бас хэзээ төрснийг нь би сайн мэддэггүй.
Нүүрээрээ дүүрэн үрчлээтэй тува эмгэн.
Аавыг өөд болохын урьд жил гэнэт бие барчихаж билээ.
Бие сайтай, хөнгөн шингэн эмээ байсан даа хөөрхий.
************
Жаахан байхдаа хэнгэрэгний дохиур нь гэх үстэй годгор юмнаас нь үхтлээ айдагсан.
Айх хэрэггүйээ, энэ чинь ид шидтэй дохиур байгаа юм, ханиад гриппийг ганцхан дохиод эдгээдэг юм, гэж ээж хэлснээс хойш тэрэнд нь бүр одоо хүртэл итгэсээр байдаг юм.
Манайхны хэн нэг нь халуурч бүлээрвэл эмээ тэр дохиураараа домноход үнэхээр л гайгүй болчих шиг санагддагсан.
************
Эгч бидэн хоёрыг өөрийнхөө натигай онгонд ойртуулна гэж байхгүй.
Саваагүйтээд нэг хэсэг тамхи татдаг байв.
Тэрнийг минь эмээ мэдчээд, ааваас нууж хааяа янжуур ширхэгээр өгнө.
*************
Онгоноо хааяа залахдаа ойлгохын эцэсгүй хэлээр, /бодвол тува хэл байсан байх/  толгой сүүл холбож, сөөнгөтөн шүлэглэх нь одоо ч санаанд илхэн байна.
Тэр үед нь үнэхээр  л ерэн есөн атаа тэнгэр буугаад ирэх шиг санагдаж, нэг тийм гэхийн тэмдэггүй сонин орчин бий болдог байж билээ.
Эмээгийн дуу хоолой эрс өөрчлөгдөж, эршүүд бас бурханлиг, цаанаа л нэг ариун тансаг болдогсон.
*************
Цагаан сараар эгч бидэн хоёрт "цэлбэн" хэмээх  тосонд чанасан бин бэлэглэдэг байлаа.
Одоо болтол, эгч бидэн тэр ёсы нь хаяхгүй гэж цагаан сарын битүүнд хүний тоогоор цэлбэн хийж тавьдаг.
Хийж тавих болгондоо эмээгээ байж тэсэхийн аргагүй ихээр санан дурсдаг даа.
*************
Яагаад ч юм эмээ маань үйл үртэсэнд баахан тааруухан.
Оёх шидэх юмыг ээж  эгч хоёр л амжуулдаг байв.
Үйл үртэсгүй ээжтэй болоод ч тэр юм уу, аав маань харин яг л эмэгтэй хүн шиг оёж шиднэ.
Бодвол эмээ маань ухаантай хүн болохоороо өөрийнхөө амжуулж чадахгүй юмыг ганц хүүдээ сургасан ч юм билүү.
*************
Одоо бодоод байхад ганц хүүгийнхээ  /тэр нь манай аав/  хойно орохгүй гэсэндээ өөрийнхөө шүтдэг тэнгэр шүтээндээ өөрийгөө даатгаж, ааваас урьтаж тэнгэрийн орондоо одсон ч юм шиг.
Эх хүн хүүхдийнхээ ард үлдэх шиг амьдын там хаана байх билээ.

Monday, April 26, 2010

Хөглөгөр их Алтай

Ханагар Алтайн ууландаа
Хаврын наран ээлээ дээ
Харцаараа сургасан аавыгаа
Санан санан дууллаа даа

Хөглөгөр Алтайн ууландаа
Хөхөөн дуу уянгаллаа
Хөгшин буурал ээжийгээ
Санан санан дууллаа даа

Холын Алтайн ууландаа
Хонхон цэцэг ганхлаа даа
Хоёр буурлаа санахаараа
Хоолойгоо эгштэл дууллаа даа

Tuesday, April 20, 2010

Хайр

Тэр угаасаа ядарсан амьтан
Нарантуулын цайны газруудаар эргэлдэж байгаад, хүмүүсийн анхаарал сулрангуут тавагтай хоолы нь туучихдаг болоод уджээ.
Энэ ажилдаа бүр мэргэшч орхиж.
Хааяадаа цагдаад баригдана.
Цагдаа түүнийг харин нэг болгож тавина даа.
Мөрөн дээрээс нь чирч гулдарч ирээд өвдөг тахим уруу нь өшиглөж, унаад өгвөл маяглаж баашиллаа гээд элэг бөөр эрүү шанаа уруу нь элдэв ёсорхолгүйгээр цохиж балбаж өшигчиж өшигчөөд, аахилж ядартлаа энэ зодуураа үргэлжлүүлнэ.
Бүдүүн цагдаад баригдвал аз таарлаа л гэсэн үг.
Яагаад гэвэл бүдүүн эр амархан аахилдаг.
Ялангуяа огцом таргалж байгаа бол бүр сайн.
************
Нэгэн зовлонт эх аврал эрэхээр лам дээр ирлээ.
Хүүхэд нь эдгэшгүй өвчнөөр өвдөөд хэдэн сарын нүүр үзжээ.
Эмнэлэгээр мөнгөө дуустал яваад "эмчилгээгүй"  гэсэн хариу сонсов.
Эцсийн эцэст хүүхдийнхээ зовлонг бага ч болов нимгэлэхээр лам бараадсан нь энэ.
Ламд эх хүүхэд хоёрын зовлон огтхон ч падгүй.
Өргөл барьц нь гайгүй бол, хэн ирж юугаа ярих нь ердөө ч санаа зовох зүйл биш.
Ингээд тэр зовлонт хүмүүнд хүйтэн хөндий царайлж байгаад хэдэн үг хэлнэ.
Юу гэвэл: "төдөн сая төгрөг өгөөд хүүхдээ өвчнөөс салгавал салга, өөрөө л мэд" гэжээ. 
************
Энэ бол өнөө цагийн хайр ажээ.